ALKMAAR - Een ieniemienie keukentje en een chemisch toilet: de Alkmaarse burgemeester en politiecommissaris konden, als de oorlog uit zou breken, tijdens de Koude Oorlog onderduiken in een niet zo luxe kelder onder het stadhuis aan de Langestraat.

De atoombunker werd tijdens de Koude Oorlog in 1968 gebouwd. Het Regionaal Archief Alkmaar heeft foto's van de ruimte, die nog best goed intact is. "Het is behoorlijk spartaans. Er was bijvoorbeeld geen douche", vertelt Mark Alphenaar van het Archief.

De ruimte was dan ook niet bedoeld om weken in te blijven. "Ze moesten wel binnen een paar dagen naar buiten." In het keukentje kon worden gekookt en er stonden bedden. Verder was er een vergadertafel.

Voor de mensen de regelmatig langs het stadhuis in het Alkmaarse centrum lopen: als je voor het Moriaanshoofd staat, tien meter naar achter richting de Breedstraat; daar ongeveer zit de schuilkelder.

Je mag er helaas op dit moment niet in, maar dankzij deze foto's krijg je een uniek kijkje. Er was zelfs een ontsnappingsgang van tien meter lang. "Voor het geval de boel zou instorten." Die gang komt uit in de tuin aan de Breedstraat. "Je moest er gehurkt doorheen!"

Wie o wie mochten er mee?
Er mochten vijf stafleden mee onderduiken met de burgemeester. "Waarschijnlijk waren dit de politiecommissaris en het personeel wat in de buurt was", aldus Alphenaar. "We hebben trouwens in onze research niets gevonden over of zijn vrouw ook mee mocht." Wél staat de conciërge als mogelijke mee-vluchter genoemd in bewaarde documenten. "Iemand met een technische achtergrond was handig."

De bunker diende tot 1991 (de zwart/wit-foto van de keuken is uit dat jaar) als noodbestuurspost; er was van alles om Alkmaar in een veilige omgeving te kunnen besturen aanwezig. Dus ook een telefoonaansluiting voor contact met andere steden. "Daarna hebben ze de bunker opnieuw ingericht, omdat er mogelijk gevaar dreigde vanwege Eerste Golfoorlog. Ze waren bang dat er gifwolken vanuit Irak naar Nederland kwamen." Op dit moment dient de bunker als opslaghok voor boeken.

Oh ja: het chemisch toilet is eruit gehaald hoor.
Foto