Russische hackers hebben dit voorjaar een dam in Noorwegen gehackt. Ze wisten de besturing over te nemen en enkele uren lang de sluisdeuren open te zetten. Pas na vier uur werd de hack opgemerkt, meldt persbureau Reuters op basis van een verklaring van de Noorse inlichtingendienst.
Het gaat om de dam in Bremanger in het westen van het land. Op 7 april van dit jaar stroomde er gedurende vier uur zo'n 500 liter water per seconde door de dam. Er waren geen grote consequenties, het waterpeil aan beide zijden van de dam stond te laag om een gevaar te worden voor de huizen in de omgeving. Er vielen dan ook geen slachtoffers.
De cyberaanval was al eerder gemeld, maar nu pas maken de Noorse autoriteiten bekend dat Rusland erachter zat. De aanval was vooral bedoeld om angst te zaaien onder de Noorse bevolking, zegt Beate Gangaas, hoofd van de Noorse veiligheidsdienst. 'Onze Russische buren zijn gevaarlijker geworden.'
De Russische ambassade in Noorwegen ontkent de aantijgingen en zegt dat Noorwegen 'de mythe van Russische sabotage' levend probeert te houden. Opvallend genoeg heeft de pro-Russische hackersgroep achter de hack juist een video op Telegram gepubliceerd waarin ze claimen verantwoordelijk te zijn. Die beelden zijn door de Noorse inlichtingendiensten geverifieerd. Het blijkt te zijn van een groep die meer van dit soort sabotageacties op haar naam heeft staan.
Met enige regelmaat wordt er gewaarschuwd voor de gevaren van hackers die de controle overnemen over dit soort infrastructuur. Al in 2019 liet de Algemene Rekenkamer een onderzoek uitvoeren naar de cyberveiligheid van de waterkeringen in Nederland. Die bleek toen allesbehalve afdoende, terwijl miljoenen mensen voor hun veiligheid afhankelijk zijn van het functioneren van die waterkeringen.
In Noorwegen speelt nog een extra factor mee. Daar vormen dreigende overstromingen niet alleen een risico, ook de elektriciteitsproductie is in het geding. Noorwegen wekt een groot deel van zijn elektriciteit op in waterkrachtcentrales, een grootschalige cyberaanval op de waterwerken kan dus ook leiden tot grote elektriciteitsstoringen.
Eind vorig jaar verscheen er ook al een rapport van de Britse inlichtingendiensten die concludeerden dat Russische sabotage steeds roekelozer vormen aanneemt. Moskou ontkent, maar het is duidelijk dat het land op deze manier Kyivs bondgenoten zo veel mogelijk probeert te dwarsbomen. Op die manier hoopt het Kremlin landen te laten afzien van steun aan Oekraïne.
Gangaas komt nu maanden na de aanval publiekelijk naar buiten met de bevindingen van het onderzoek in de hoop dat het de Russen afschrikt en om tegelijkertijd de bevolking te waarschuwen. 'Ik wil dat de Noren voorbereid zijn.'