Vrijwel alle handelsschepen en passagiersboten worden bestuurd op basis van moderne hard- en software. Daarbij wordt informatie van de wal en van satellieten omgezet in de te varen koers. Maar dat maakt de navigatie ook kwetsbaar voor toegang van buiten af door hackers.

Die kunnen immers de besturing overnemen, of erger. Volgens Philip Tinsley, die als Maritime Security Manager onderzoek deed naar de kwetsbaarheid van schepen en navigatiesystemen, is het wachten op ongelukken. Want de maritieme handel is zich veel minder bewust van de hackrisico's dan de autosector of de luchtvaart, zo constateert hij in het onderzoek in opdracht van de Baltic and International Maritime Council. En dat terwijl bij met mammoettankers of gas gevulde schepen de gevolgen veel ernstiger kunnen zijn.

Ondanks de goed ontwikkelde handelsvloot is de situatie binnen de Nederlandse scheepvaartbedrijven nauwelijks veiliger dan die van de rest van de wereld, zo benadrukt Tinsley. Volgens de voormalig marinier en veiligheidsexpert is het dan ook zaak zo snel mogelijk de opleidingen van de bemanning uit te bereiden, om te beginnen in Europa. Naast de standaard reddingscursussen zou daarom ook geld gestoken moeten worden in de IT-kennis van bemanningsleden.

Maar liever nog zou Tinsley zien dat wereldwijd wordt ingegrepen, ook om concurrentienadelen te voorkomen. Hij adviseert de scheepsnavigatiesystemen te scheiden van de rest van de aan boord aanwezige communicatiesystemen, zoals privé-mails, social media en internet. Ook al moeten daarvoor extra kosten worden gemaakt.