Voor de Belgische kust lag zesduizend jaar geleden een barrière-eilandensysteem, zoals nu in de Nederlandse Waddenzee.

Het kustsysteem bestond toen uit zandeilanden met daarachter een mozaïek van zandplaten, slikken en schorren. Het ooit beroemde eiland Testerep was deel van dit systeem. Vanaf ongeveer 500 n.Chr. begon Testerep te verdwijnen. De huidige Stroombank zandbank begon zich rond 700 n.Chr. te vormen op de resten van de zeewaartse kant van het eiland. Dat ontdekte een team van mariene wetenschappers, archeologen en modelleurs in het project Testerep.
Afbeelding

De onderzoekers reconstrueerden het vroegere landschap van het centrale deel van de Belgische kust. Het team werkte met akoestische zeebodemscans, sedimentkernen, radiokoolstofdatering en luminescentiedatering - die onthult wanneer zandkorrels voor het laatst daglicht zagen. Ze richtten zich daarbij vooral op Testerep, een eiland tussen Nieuwpoort en Oostende waarvan het zeewaartse deel nu verdronken is.

Ze vonden voor Nieuwpoort en Oostende oude, begraven getijdengeulen. Dat zijn geulen waarlangs het zeewater in- en uitstroomt bij vloed en eb, die de zee verbinden met achterliggende getijdenbekkens. De oude geulen bewijzen dat Testerep een barrière-eiland was, vergelijkbaar met de barrière-eilanden in de huidige Nederlandse Waddenzee.

De geul bij Nieuwpoort was al voor 4500 v.Chr. actief en bleef dat tot minstens 500 n.Chr. Aan de Oostendse kant startte de activiteit zelfs al duizend jaar vroeger, rond 5500 v.Chr. Wanneer die geul precies zijn functie verloor is minder duidelijk. Aan de landzijde van het vroegere Testerep vond het team goed bewaarde veenlagen, doorsneden door oude getijdengeulen. Dat wijst op rustigere omstandigheden achter de barrière, zoals we die ook vandaag zien landinwaarts van barrière-eilanden.

Hoewel de onderliggende geologie en de de waterdynamiek van de Waddeneilanden en Testerep verschillend zijn, moet de vroegere Belgische kust als landschap erg op de huidige Waddenkust geleken hebben, stellen de onderzoekers.