Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft vandaag de zaak behandeld van whiskymaker Jack Daniel's tegen een fabrikant van hondenspeeltjes. De drankproducent vindt dat het hondenspeeltje met de naam 'Bad Spaniels' te veel lijkt op de flessen van Jack Daniel's. Klanten zouden in de war kunnen raken en de fabrikant wil niet dat zijn drank geassocieerd wordt met hondenpoep.

De zaak draait om een hondenspeeltje van het bedrijf VIP Products uit Arizona. Sinds 2014 maken zij de Silly Squeakers-lijn, wat zoveel betekent als 'dwaze piepers'. Die lijn bestaat uit kauwspeeltjes die drank-, bier- en wijnflessen nabootsen. Ook Heineken wordt op de hak genomen met een speeltje.

Het gaat niet alleen om de vorm van de speeltjes. Er staan ook allerlei kwinkslagen op die je zou kunnen verbinden aan een merk of product. Zo staat er op het speeltje van Bad Spaniels onder andere '43 procent poep' op de plek waar bij het bekende whiskymerk staat dat er 40 procent alcohol in de whisky zit. Aan de andere kant van de fles staat '100 procent stinkend'.

De whiskyfabrikant zegt wel van een grapje te houden, maar is bang dat klanten denken dat het bedrijf als whiskyproducent meewerkt aan dit product. Daarnaast willen ze niet geassocieerd worden met poep.

Jack Daniel's doet daarom een beroep op de Lanham Act, een merkenwet in de VS. Die wet verbiedt het gebruik van een handelsmerk op een manier die "waarschijnlijk verwarring veroorzaakt over de oorsprong, sponsoring of goedkeuring van goederen".

Volgens de fabrikant van de hondenspeeltjes probeert de whiskymaker de Lanham Act te gebruiken om "zelfs de speelse parodie op hondenspeeltjes de mond te snoeren". Het bedrijf zegt dat het onmogelijk is dat iemand de speeltjes verwart met whisky.

De zaak ligt onder een vergrootglas, want de uitspraak kan een belangrijke precedentwerking hebben. Grote bedrijven als Nike, Patagonia en Levi Strauss drongen bij de rechtbank aan om de kant van Jack Daniel's te kiezen. Zij willen dat er een uitspraak komt die het vrijwel onmogelijk maakt om een handelsmerk te gebruiken zonder toestemming, ook al is er sprake van kunst of een parodie.

Ook de regering-Biden heeft zich in deze zaak gemengd. Die had er eerder op aangedrongen de zaak in behandeling te nemen, waarbij het ministerie van Justitie de kant koos van Jack Daniel's.

Een districtsrechtbank oordeelde in eerste instantie in het voordeel van Jack Daniel's en vond dat het speelgoed inbreuk maakte op het handelsmerk van de distilleerder. Maar een hof van beroep koos later de kant van VIP Products en beriep zich op de zogenoemde Rogers-test. In die Rogers-test wordt het gebruik van handelsmerken in werken van 'creatieve expressie' juist beschermd.

De uitspraak van het Hooggerechtshof wordt in juni verwacht.