ZUTPHEN - De Ridders van Gelre snuffelen graag rond in Gelderse musea, want daar kun je de geschiedenis nog echt aanraken. Ze vinden er unieke voorwerpen die ons meevoeren naar het rijke verleden van Gelderland. Vandaag ontdekt Ridder Bas de alleroudste foto van Nederland in een poesiealbum voor nette heren.
We schrijven 1839. De Zutphense apotheker Willem Hallegraeff is aan het experimenteren in zijn werkplaats achterin zijn winkelpand aan de Houtmarkt. Daar maakt hij een zogenaamde 'lichtteekening,' een fotografische reproductie van een prent. Met de hand schrijft hij zijn naam erop en dateert hij de foto op 25 november 1839. En daarmee is het de oudste foto die ooit in Nederland is gemaakt. Wie heel goed kijkt, ontwaart een romantisch tafereeltje van een paartje, waarvan de vrouw op een bankje zit bij de ruïne van een oude poort.
De foto

De foto is bestemd voor het ‘Album Amicorum’ van zijn vriend Aarnout Jacobus van Eynthoven. Aarnout werd in 1805 geboren in Amsterdam en hij overleed in 1861 in Zutphen. In 1831 begon hij met zijn Album Amicorum. Dat was in de negentiende eeuw een vriendenboek, eigenlijk een soort poesiealbum voor nette heren. Hij vroeg zijn vrienden, familie en kennissen om een creatieve bijdrage, die hij in een opengewerkt boek verzamelde. Het boek is te bewonderen in het Stedelijk Museum Zutphen.

Hij ontving meer dan veertig bijdragen, waaronder gedichten en kunstwerkjes in de vorm van aquarellen, tekeningen en borduurwerkjes. Bekende kunstenaarsvrienden in het boek zijn tekenaar Quirijn Ver Huell en de kunstschilders Hendrikus van de Sande Bakhuysen en Andreas Schelfhout. Ook bevat het album borduurwerkjes van familieleden. Maar het meest bijzonder is dus de ‘licht-teekening’ van Willem Hallegraeff.