Je zit urenlang bewegingloos op een stoel en toch is schaken erg inspannend. "Schaken is de ultieme vorm van cognitieve uitdaging."

In Wijk aan Zee gaat de crème de la crème van de mondiale schaaksport de strijd weer aan met elkaar op het 'Wimbledon van het schaken', het Tata Steel Chess Tournament. Daarvoor is het fijn als ze niet alleen mentaal maar ook fysiek topfit zijn.

"Na een uur lang concentreren op je stoel, zonder veel beweging, voelt iedereen al: ik moet lopen, even mijn zinnen verzetten", zegt Chris de Zeeuw, hoogleraar neurowetenschappen aan het Erasmus MC tegen de NOS. "Iedere intellectuele bezigheid kost energie, bij schaken is dat nog heftiger."

Daarbij is schaken 'een gevecht' dat je wil winnen. "In zo'n stresssituatie komt extra adrenaline vrij, dat kan heel intensief zijn", legt De Zeeuw uit, tevens vicedirecteur van het Nederlands Herseninstituut. "Dat is hetzelfde als wanneer je een zeer emotionele dag hebt gehad."

"Bij schaken onder stress is de activiteit van het brein veel hoger dan in rust en verbruik je extra energie", zegt hij. Geschat wordt dat een schaker zo'n 1.000 kilocalorieën per wedstrijd extra verbrandt, aldus De Zeeuw. Dat is in 4 tot 6 uur, maar zonder veel te bewegen.

"Niet verbazingwekkend", zegt Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie aan de VU in Amsterdam. "Schaken is de ultieme vorm van cognitieve uitdaging, een extreme vorm van inspanning." De Zeeuw: "Zeker als het erop aankomt, verbruikt een schaker heel veel energie."