Vanaf komende maandag hangt er een 'visdeurbel' bij de Utrechtse Weerdsluis. Als er veel vissen liggen te wachten voor een dichte sluisdeur, kunnen voorbijgangers ze een handje helpen, zo is het idee.

De visdeurbel is trouwens geen echte bel, maar een QR-code op een spandoek bij het sluiswachtershuisje. Door die code te scannen kom je op een website met onderwaterbeelden. Als daar nou veel vissen op te zien zijn, dan kun je op de online visdeurbel klikken. De sluiswachter krijgt dan een seintje en kan de sluis openen.

Volgens de gemeente zwemmen ieder voorjaar duizenden vissen dwars door Utrecht: vanaf de Vecht, via de Weerdsluis en de Oudegracht, naar de Kromme Rijn. Met de visdeurbel wil de gemeente de vissen een handje helpen bij hun jaarlijkse zoektocht naar een goede plek om eitjes te leggen.

Onder water bij de Weerdsluis hangt nu een camera en die gaat vanaf maandag aan. In het voorjaar, als er nog niet zoveel vaarverkeer is, kan het namelijk wel voorkomen dat vissen een tijd moeten wachten voordat ze verder kunnen. Dat is voor ons in het zonnetje op de trappen van de sluis geen straf, maar vissen lopen zo extra risico opgegeten te worden door reigers of aalscholvers.

Ook als er wel vaarverkeer is, wachten de vissen liever een rustig moment in de avond af, maar ook dan liggen ze meestal voor een dichte deur, omdat de sluis vooral overdag opengaat.

Het idee voor de visdeurbel komt van stadsecoloog Mark van Heukelum, die vorig jaar eens in de Vecht keek en zag dat daar nogal wat vissen lagen te wachten. Bij wijze van proef is toen de sluis even opengezet en die avond zag je een heuse vissenvolksverhuizing door de gracht op gang komen.

Sommigen zwemmen uiteindelijk stroomopwaarts door tot in Duitsland, anderen leggen eitjes in de Oudegracht. Het gaat onder meer om baars, brasem, paling en winde. Precieze aantallen heeft de gemeente niet, maar daar kan de camera nu ook bij gaan helpen. Op deze manier kan er bijgehouden worden hoeveel en welke vissen precies de stad doorkruisen.

Bewustwording
De gemeente wil met de visdeurbel ook graag laten zien hoe veel er eigenlijk onder water gebeurt, "voor de bewustwording'. Ze hadden ook kunnen kiezen voor een soort faunapassage langs de sluis, maar dat zou niet alleen heel duur zijn, maar ook iets minder leuk. "Op deze manier betrek je bezoekers en inwoners van de stad Utrecht bij het project", aldus de gemeente.

Volgens de gemeente is het trouwens "echt geen 1 aprilgrap". Toen we daar expliciet naar vroegen was het antwoord: "Nee. We hebben expres de opening niet op 1 april gepland omdat we deze vraag wel verwacht hadden." Op de site http://www.visdeurbel.nl is nu nog niets te zien. Maandag 29 maart ging die echt online.