Chinese onderzoekers hebben een methode gevonden om de ziekmakende tijgermug gericht te bestrijden, en misschien wel helemaal uit te roeien. De tijgermug, die ook in Nederland steeds vaker voorkomt, staat bekend als agressief en kan exotische ziekten verspreiden als knokkelkoorts (dengue) en chikungunya.

De Aziatische exoot is bezig met een Europese invasie. Rond het Middellandse Zeegebied heeft de tijgermug al verschillende ziekte-uitbraken veroorzaakt en ook in Frankrijk, Zuid-Duitsland en Zwitserland is de mug ingeburgerd. In Nederland komen eitjes van de tijgermug jaarlijks verschillende keren mee met geïmporteerde sierbamboe en autobanden. Het risico bestaat dat het insect zich hier permanent zal vestigen als de gemiddelde temperatuur verder stijgt en hij niet grondig wordt bestreden.

De welkome verlossing komt mogelijk in de vorm van een slinkse biologische truc, waardoor de soort zichzelf als het ware uitroeit. Via deze methode, waarover het wetenschappelijke tijdschrift Nature verschillende stukken publiceerde, wisten Chinese onderzoekers twee eilanden vrijwel geheel te ontdoen van tijgermuggen.

De onderzoekers slaagden erin mannetjes, die niet steken, te besmetten met een bacterie en die massaal uit te zetten. De ruim vijf miljoen nieuwe mannetjes overklasten de aanwezige mannelijke muggen en zorgden voor niet levensvatbaar nageslacht, waardoor de tijgermug nagenoeg uitstierf. De enige tijgermuggen die nog werden gevonden, zijn waarschijnlijk nieuwe import.

"Het is een erg elegante methode", zegt entomoloog Sander Koenraadt (Wageningen Universiteit), die niet betrokken was bij dit onderzoek. "Anders dan bij bestrijdingsmiddelen kan je heel gericht een soort mug uit het ecosysteem halen. Steriele mannetjes paren heel specifiek met soortgenoten, waardoor de populatie in enkele maanden in elkaar klapt. Door die gerichte aanpak lopen andere muggen- en insectensoorten verder geen gevaar."

Het vernuft van de methode zit m in de manier waarop de onderzoekers vrouwtjes hebben gescheiden van de mannen. Bij het loslaten van enorme hoeveelheden tijgermuggen, wil je voorkomen dat er vrouwtjes meekomen die wel bijten, zegt Koenraadt. Met een soort zeef werden de mannetjes gescheiden van de grotere vrouwtjes. Eventuele overgebleven vrouwtjes zijn in het laboratorium onvruchtbaar gemaakt met röntgenstraling.

De entomoloog is onder de indruk van de grondigheid van het onderzoek. "Ze hebben het groots aangepakt. Al in 2015 waren ze bezig met hun muggenfabriek. Ook hebben ze de lokale gemeenschap van de eilanden betrokken bij het onderzoek. Het is nogal een gekke methode: muggen loslaten om muggen te bestrijden. Dat heeft wat tekst en uitleg nodig."