Volgens Duitse kunsthistorici is niet Vincent van Gogh verantwoordelijk voor het afsnijden van zijn oor, maar zijn vriend, de eveneens beroemde schilder Paul Gauguin. Volgens de heren wetenschappers kregen Vincent en Paul op 23 december 1888 ruzie, die uitliep op het door Paul met een zwaard afhakken van Vincent's oorschelp. Vervolgens spraken ze af, de ware 'oor'zaak van deze mutilatie geheim te houden. Paul Gauguin wilde niet vervolgd worden en Vincent van Gogh wilde de vriendschap met Gauguin niet in gevaar brengen. Een en ander blijkt volgens de historici uit een briefwisseling tussen de twee bevriende kunstschilders. In zijn laatste brief aan Gauguin schreef van Gogh de woorden: "Jij bent stil, ik zal het ook zijn." Wel was volgens de onderzoekers het voorval met het oor de aanleiding tot de zelfmoord van Vincent, twee jaar later. Met zijn psychische verwardheid viel het volgens de onderzoekers wel mee. De theorie van de Duitsers is geboren uit pure logica, zo verklaarden ze aan Britse journalisten.