Er gebeurt nogal eens wat frustrerends op een dag. Je neigt naar een welgemeende krachtterm, maar meestal beheers je je. Maar misschien kun je je beter eens laten gaan, want vloeken lucht op, blijkt uit onderzoek. Het geeft je zelfs tijdelijk meer energie.
Wetenschappers van Keele University in het Verenigd Koninkrijk ontdekten dat mensen na een vloek niet alleen vrolijker worden, maar ook beter presteren. Volgens hen haalt schelden voor heel even de rem weg die we normaal wel hebben. Het resultaat? Meer lef, meer motivatie en een kortdurende energieboost.
De onderzoekers gaven een groep van 52 deelnemers – vooral studenten – twee simpele opdrachten: een knijptest om de kracht in de handen te meten en een cognitieve test die de hersenactiviteit volgt. Voordat ze die taken uitvoerden, moesten ze tien seconden lang een zelfgekozen scheldwoord hardop blijven herhalen. Denk aan klassiekers als fuck of shit.
Daarna werd hetzelfde experiment herhaald, maar dit keer spraken de deelnemers neutrale woorden uit zoals hout of plat. Zo konden de onderzoekers het effect van vloeken goed vergelijken.
Het verschil was duidelijk: na het schelden hadden de deelnemers gemiddeld 1,4 kilo meer knijpkracht. Dat lijkt weinig, maar is wetenschappelijk gezien significant. Daarnaast gaven ze aan zich opgewekter, energieker en zelfs grappiger te voelen. Kortom: een scheldpartij gaf niet alleen een fysieke, maar ook een mentale oppepper.
Een mogelijke verklaring is dat vloeken het zogeheten Behavioral Approach System (BAS) activeert. Dat is een systeem in onze hersenen dat ons aanspoort om doelen na te jagen en in actie te komen.
Toch viel niet alles mee. Met behulp van een EEG-scan probeerden de onderzoekers te kijken of schelden er ook voor zorgt dat mensen minder streng zijn voor zichzelf bij het maken van fouten. Ze verwachtten dat de hersenen fouten minder sterk zouden registreren na het vloeken, maar dat bleek niet zo te zijn. Het vloeken had dus geen invloed op hoe hard mensen zichzelf afrekenden op een misstap.
Hoe lang het positieve effect van een scheldwoord aanhoudt en of het ook werkt in stressvolle situaties of bij complexere taken, blijft voorlopig een vraag. Het onderzoek was bovendien kleinschalig, dus een vervolgstudie is broodnodig.