De ziekte van Parkinson komt steeds vaker voor in Nederland. In 2019 kregen ruim 6.000 mensen de diagnose. Wie rookt loopt veel minder kans, wie in een landbouwgebied woont juist weer meer.

Voor de Wereld Parkinson Dag die zondag plaatsvond, vroeg Belgische krant Het Laatste Nieuws neuroloog Chris Van der Linden welke factoren een rol spelen bij het ontstaan van Parkinson, een ziekte die wordt gekenmerkt door een combinatie van bewegingsstoornissen, zoals het bekende trillen en psychische klachten als geheugenproblemen en stemmingswisselingen.

De oorzaken volgens Van der Linden? “Erfelijkheid speelt mee, maar is niet de grote verklarende factor voor het toenemende aantal patiënten. Daarvoor moeten we eerder naar omgevingskenmerken kijken. We weten bijvoorbeeld dat wie veel is blootgesteld aan pesticiden, zoals landbouwers en mensen die in agrarisch gebied wonen, een sterk verhoogd risico lopen om de ziekte van Parkinson te ontwikkelen. Hetzelfde kunnen we zeggen over arbeiders in de petroleumindustrie of lassers.

Een andere risicofactor voor parkinson is stress. We weten dat er bij mensen die een stressvolle doormaken, bijvoorbeeld na het overlijden van een kind, vrije radicalen vrij komen die hersencellen beschadigen. Juist die dopaminecellen zijn daar heel gevoelig voor.”

Gek genoeg krijgen rokers de ziekte veel minder vaak. Dr. Chris Van der Linden: “Het lijkt me waarschijnlijk dat de nicotinestimulans de afbraak van de dopaminebevattende zenuwcellen in het brein vertraagt, waardoor rokers geen parkinson ontwikkelen. Mogelijk speelt ook de persoonlijkheid een rol. Het zou kunnen dat rokers een hedonistischere levensstijl hebben, wat minder aansluit bij het profiel van de gemiddelde parkinsonpatiënt.”

Verder meent Van der Linden dat vervuiling, zoals pcb's en pesticiden in het leefmilieu, een rol speelt. "Doen we daar niets aan, dan mogen we uitgaan van een enorme toename van parkinson in de volgende decennia.”

Het goede nieuws is dat de levensverwachting van parkinsonpatiënten mits behandeling niet lager ligt dan die van andere mannen of vrouwen in ons land. Genezen kunnen we niet, maar er is wel medicatie voorhanden om de symptomen te bestrijden en de progressie af te remmen."