Het is even voor tien uur ‘s avonds als de rood-witte bus van Bravo vanaf het station in Tilburg vertrekt voor de route van lijn 1 naar het ETZ Elisabeth. Aan boord zijn een passagier en de chauffeur. Via de Heuvelring en het Stadhuisplein rijdt de bus door stille straten en langs lege haltes richting het zuiden van de stad. Automatisch roept de stem van het systeem de namen van die haltes om, maar stoppen hoeft de chauffeur niet.”

Bij de Voltstaat wordt er dan toch op het knopje gedrukt. Als de passagier is uitgestapt, resten er slechts de chauffeur en zijn bus. ‘Generaal Smutslaan’, geeft de stem aan, en twee minuten later ‘Trouwlaan’, maar tot het busstation bij het ziekenhuis bereikt is blijft de bus leeg. Daar stapt een medewerker van het ziekenhuis in, waarna de chauffeur weer koers zet naar het Centraal Station. Onderweg gebeurt niets. ‘Alpenlaan’, meldt de stem. ‘Vogezenlaan’, ‘Oeralweg’, ‘Eifelweg’, ‘Stappegoor’. Het zijn herinneringen aan haltes waar ooit wel gestopt moest worden, waar ooit wel mensen in- en uitstapten.

Nutteloos
,,Je rijdt lucht rond”, zegt buschauffeur Rene Schuller (54), die op het station nog snel een sigaretje wegrookt voordat hij lijn 136 via Waalwijk richting Den Bosch gaat sturen. ,,Dat maakt niet uit, maar het voelt nutteloos.” Schuller heeft dienst tot tien voor een ‘s nachts, maar een gevoel van eenzaamheid levert dat niet op. ,,Ik ben al lang blij dat ik werk heb, ik ben uitzendkracht en vervang zieke collega’s.” Dan werpt hij een blik op de klok. ,,Ik moet gaan rijden.” En weg is-ie. Met een lege bus.

,,Als de avondklok is ingegaan zitten er nog een of twee mensen per rit in de bus”, zegt een collega van Schuller, die niet met zijn naam in de krant wil. ,,Het is wel eens zo dat je bijna vier uur lang alleen rondrijdt. Laatst deed ik om tien uur de lichten binnen in de bus uit omdat die leeg was en daarna heb ik ze niet meer aan hoeven doen. Lege straten, lege bussen.” De chauffeur mist vooral het contact met zijn passagiers. ,,Geen glimlach, geen goedendag of goedemorgen. Deze week zei een mevrouw die uitstapte dat ze naar me lachte, maar het maar even zei omdat ze niet wist of ik dat door haar mondkapje kon zien. Daar blijft het nu bij.”

Ook het busstation zelf is op een enkeling na verlaten. ,,Apart om het zo rustig te zien”, zegt Amber van Bladel (21), die heeft gewerkt bij restaurant Aim Aroy en wacht op de bus die haar naar huis in Tilburg-West brengt. ,,Dit was de eerste keer dat ik tot na de avondklok moest werken.” Dat geldt niet voor Najwa Taouil (19), die dagelijks na negen uur ‘s avonds de bus pakt vanaf de Albert Heijn op het Korvelplein, waar ze werkt. ,,Ik ben het nu gewend, lekker een rustig half uurtje in de bus”, zegt Taouil, die naar Goirle moet.

Even verderop heeft buschauffeur Ben Franswa (64), die met lijn 301 via Kaatsheuvel naar Den Bosch gaat, nog een paar minuten voor een sigaret en een bekertje koffie. Voor zijn enige passagier, een vrouw die van haar werk af komt, heeft hij ook maar een bakkie gehaald. ,,Dat kan nu, dat is dan wel weer de charme. Je moet er toch zelf wat van maken. En gelukkig is het met de chauffeurs onderling gezellig.” Maar als hij het voor het kiezen had zag Franswa het toch graag anders. ,,Op deze manier rondrijden is een noodzakelijk kwaad. Ik mis de gezelligheid en het contact met mensen. Ik heb liever een volle dan een lege bus, dat ze met de benen buiten hangen.”