UTRECHT - 'Lang zal hij leven', werd nog net niet gezongen in de Utrechtse rechtbank. Maar de rechters vonden het wel gepast om de jarige verdachte van een brute winkeloverval aan het begin van de rechtszitting te feliciteren. "Ik denk dat u weleens andere verjaardagen heeft gehad. Laten we hopen dat dit de laatste keer is dat u zo uw verjaardag viert", voegde de voorzitter van de rechtbank daar fijntjes aan toe.

Van het 'cadeautje' dat de officier van justitie voor hem in petto had, zal de 20-jarige Hagenaar minder vrolijk zijn geworden. Voor de mislukte overval op een Kruidvat-filiaal in het Utrechtse stadsdeel Leidsche Rijn eist het OM twee jaar cel, gekoppeld aan een hele reeks speciale voorwaarden.

BEDREIGING MET BAJONET
De verdachte heeft bekend dat hij op donderdag 27 juni de drogisterij aan de Verlengde Houtrakgracht heeft overvallen. Rond vijf uur 's middags liep hij met zijn 18-jarige vriendin de winkel binnen. Na een paar minuten rondkijken, sprong hij over de toonbank en nam een medewerkster in de houdgreep. Terwijl hij een bajonet vlakbij haar keel hield, riep hij dat ze de kassa moest openen. Maar dat lukte niet, omdat zij geen sleutel had.

De man probeerde het vervolgens zelf door hard slaan en trekken, maar vluchtte uiteindelijk zonder buit. Getuigen zagen de twee een flatgebouw in de buurt binnengaan. Toen ze met andere kleren aan naar buiten kwamen, werden ze door de politie opgepakt. De jonge man bleek in de flat bij zijn oma te logeren. In zijn kamer werden de bajonet en een opvallende sweater teruggevonden, die hij tijdens de overval droeg.

IMPULSIEVE ACTIE
In rechtszaal vertelde de verdachte dat het Kruidvat een willekeurig doelwit was geweest. Hij zat in geldnood en speelde al een paar dagen met de gedachte om een overval te plegen. De bajonet zou hij voor de sier hebben gehad en alleen op de dag van de overval in zijn zak hebben gestoken. Zijn vriendin zou niets van zijn plannen hebben geweten.

Voor de 56-jarige winkelmedewerkster heeft de overval en de bedreiging met de bajonet grote gevolgen gehad. Ze is nog altijd angstig en schrikachtig. Haar werkgever heeft een psycholoog ingeschakeld voor zijn medewerkers. De kosten daarvan wil het bedrijf op de dader verhalen. Die zegt daarmee akkoord te gaan.

SPIJTBETUIGING
Tijdens de zitting zei de verdachte herhaaldelijk dat hij serieus spijt heeft van de overval en van wat hij de slachtoffers heeft aangedaan. Hij zit al ruim drie maanden in voorarrest. De dagen in de gevangenis zouden hem tot nadenken hebben gebracht. Hij zou er nachten van wakker hebben gelegen

De aanklager vond de spijtbetuiging niet overtuigend, omdat de man tijdens de eerste verhoren bleef zwijgen. Ook gelooft het OM niet dat het een impulsieve daad was, omdat hij al dagen met een plan rondliep. De man was een paar minuten voor de overval in de winkel voor hij over de toonbank sprong. Hij had zich kunnen bedenken, vond de officier. Vooral de dreiging met het mes werkt.

RECIDIVIST
De verdachte is op jonge leeftijd al meerdere keren veroordeeld. Voor een geval van geweldpleging zou hij nu een week voorwaardelijke celstraf moeten uitzitten. Om de kans op herhaling te beperken, eist het OM dertig maanden cel, waarvan een half jaar voorwaardelijk met drie jaar proeftijd. Hij zou zich psychisch moeten laten behandelen en onder toezicht van de reclassering moeten werken aan dagbesteding of baan.

De advocaat van de man vindt de geëiste celstraf veel te hoog en vraagt de rechter om de nadruk te leggen op maatregelen om herhaling te voorkomen. Hij heeft al jaren geen stabiel leven: geen baan of vaste verblijfplaats. Scholing en werk mislukten steeds, maar volgens de raadsman is er nog veel beïnvloeding van het gedrag van zijn cliënt mogelijk.

De rechtbank doet over 14 dagen uitspraak, op woensdag 17 oktober. Er loopt ook nog een onderzoek naar de vriendin van de overvaller, maar het OM heeft nog niet besloten of zij ook wordt vervolgd.