Kletterende zwaarden, fel rokende houtkachels en een gierende kettingzaag buiten, daverende metal binnenshuis. Welkom bij festival Botte Bijl, de 'lumberjack party' die zaterdag in de Gelderlandfabriek in Culemborg zijn eerste editie beleefde.

Het festival begint al op straat bij de entree, waar mannen zich uitsloven in een wedstrijdje bomenzagen en waar de winnaar wordt beloond met een ‘botte bijl’, een Halloween versiering. Wie nog energie over heeft, kan zich een minuut lang met een echte bijl uitleven in de ‘trashroom’, een soort huiskamer waar alle meubilair aan diggelen mag.

Ook buiten geeft oud-Culemborgse Anouk Post een demonstratie historisch zwaardvechten. Van middeleeuws langzwaard tot de Indonesische klewang komen aan bod, exact op de manier waarop de wapens vroeger in het echt werden gebruikt. Je loopt erheen, kijkt zo lang je zin hebt en slentert weer verder. Met vijf bands op het programma strijkt iedereen om de zoveel tijd neer in de zaal.

Botte Bijl afficheert zich als een evenement voor ‘stoere mannen met baarden en vrouwen met tattoos.’ Die zijn er inderdaad, maar daarnaast is er ook volop publiek zonder die uiterlijke kenmerken. Wel veel geblokte overhemden trouwens, de uitmonstering voor ofwel de biker en anders toch zeker de lumberjack, de houthakker dus.

Daarmee begon het hele verhaal, vertelt organisator Ekke Rienmeijer uit Tiel. ,,Ik ben dol op kettingzagen en toen ik met een vriend een stel bomen bij zijn huis moest omzagen, ontstond gaandeweg het idee voor een lumberjack party. Met veel muziek maar ook met andere activiteiten.’’

Appelpop
Rienmeijer vroeg wat rond in zijn vriendenkring, voor een deel vrijwilligers bij Appelpop in Tiel, en had al snel een enthousiast kernteam van vier samengesteld. Het nieuwe evenement moest nadrukkelijk in deze periode plaatsvinden. Rienmeijer: ,,Net na het festivalseizoen en voor de winter. Het is ook de beste tijd om hout te kappen.’’

Voor de locatie klopte het stel aan bij Mark van Dooren, sinds een jaar Tielenaar en werkzaam als directeur van de Gelderlandfabriek, pal naast het station van Culemborg. Die had er meteen oren naar. De voormalige meubelfabriek biedt sinds 2016 onderdak aan onder meer ateliers en werkplaatsen, een theaterzaal en een restaurant en heeft precies de benodigde stoere uitstraling én faciliteiten. ,,Dit is precies ongecompliceerde karakter waarnaar we hebben gezocht,’’ zegt een tevreden Ekke Rienmeijer halverwege het festival. ,,Botte Bijl is muziekgericht maar ik ben heel blij met de uitgebreide randprogrammering. En de Gelderlanderfabriek roept de juiste ontspannen sfeer op die we willen. Bovendien zijn ze hier heel flexibel en handig. Er moest een bok worden gelast voor het houtzagen en werd binnen korte tijd opgelost.’’ En: ,,We weten nu al dat er een volgende editie komt.’’

Verder maar weer, door de fabrieksgang naar de ruimte die het Pleintje is gedoopt. Hier worden nu sieraden verkocht en staan de brouwers van Bruusk uit Tiel met hun twee soorten bier. De Culemborgse barbier Guno Piqué heeft een mobiele salon geïnstalleerd waar hij de ene na de andere baard fatsoeneert. Gerinkel en gelach in de hoek, waar de schiettent staat. Dit onderdeel is spontaan bedacht door de ‘fabriekers’, de vaklui die in de Gelderlandfabriek hun werkplaats hebben. ,,We hebben de hele Action leeg gekocht,’’ wijst theatervormgever Thaidmer van Galen naar de weinige wijnglazen en kerstballen die nog niet aan gort zijn geschoten. ,,Dit festival hoort echt bij de fabriek,’' vervolgt Van Galen. ,,Een mooie mix van activiteiten waarin de ruimte goed wordt benut en waarmee ook je een breed publiek bereikt. Dit trekt de fabriek omhoog.’’

Buurman
Tussen alle herrie en drukdoenerij, biedt de massagestoel van Suzan de Klerk tijdelijk rust. ,,Ekke is mijn maatje van achter de bar bij Appelpop en hij vroeg of ik hier wilde komen. Maar als mensen te veel gedronken hebben, masseer ik ze niet. Dan word je ziek en dat wil ik niet.’’ De boomlange Erik de Kruif uit Geldermalsen die zich bij haar meldt voor een rugmassage is nog heel nuchter. ,,Dit festival is echt een aanwinst,’’ zegt hij. Toch scheelde het weinig of hij had zijn geplande bezoek geannuleerd. ,,Ik zit hier met een dubbel gevoel want ik zou naar Botte Bijl gaan met mijn vriend tevens buurman. Die is echter twee weken geleden overleden. Maar ik bedacht dat hij had gewild dat ik hierheen zou gaan.’’