Geen eigen moestuin, maar wel zelf boontjes en wortels oogsten? Bij zorgboerderij De Naoberhoeve in Echten kan dat. ,,Veel gezonder, eerlijker en leuker dan de supermarkt.’’
De Naoberhoeve is vorig jaar begonnen met de zelfoogsttuin. ,,Het was best een beetje spannend om andere mensen op ons land toe te laten’’, bekent tuinder Tine Willekens. ,,Hoe gaat dat? Blijven ze netjes op de paden?’’

Het verliep eigenlijk heel goed, constateert Willekens. ,,De deelnemers aan de zelfoogsttuin waren heel enthousiast. En we vinden het zelf ook mooi om te laten zien wat we hier doen en hoe we werken. Daar zijn we trots op.’’

Een twaalftal belangstellenden liet zich zaterdag op de zorgboerderij informeren over de ins en outs van het zelf oogsten van groenten. Een paar aanwezigen spraken uit ervaring, anderen waren vooral benieuwd naar de mogelijkheden. Want het nieuwe seizoen staat voor de deur.

Het principe van de zelfoogsttuin, dat landelijk aan populariteit wint, is dat de tuinders de ruim dertig verschillende soorten groenten zaaien en planten en dat de afnemers -de zogeheten aandeelhouders- dertig weken lang voor een vast maandbedrag zelf een eigen portie kunnen plukken.

De tuinders geven wekelijks via mail of WhatsApp een update welke groentes oogstklaar zijn. Deze worden ter plaatse voorzien van vlaggetjes. Hoeveel iemand per keer meeneemt, is eigen inschatting.

,,Je oogst wat je nodig denkt te hebben’’, zegt Willekens. ,,We maken een planning op basis van het aantal uitgegeven aandelen. Je kunt zo’n aandeel wel delen met anderen, maar het is bijvoorbeeld niet de bedoeling dat je extra groente meeneemt voor de buurvrouw of zo.’’

Dat maakt het zelf oogsten dus ook tot een sociaal gebeuren. De Naoberhoeve werkt volgens het grondbeginsel van de Community Supported Agriculture (CSA). Dit is een samenwerking tussen tuinders en mensen uit een lokale gemeenschap, waarbij de opbrengsten en de risico’s worden gedeeld.

Ook is er dit jaar plek voor de mensen met een kleine beurs. Zeven gezinnen uit gemeente De Wolden die het niet breed hebben kunnen dank zij subsidie meedoen aan de zelfoogsttuin. ,,Het is belangrijk dat ook deze mensen kunnen kennismaken met onze werkwijze en genieten van verse, seizoengebonden groentes uit eigen tuin.’’

In de tuin wordt gewerkt op basis van biologische-dynamische principes: er wordt geen gebruik gemaakt van bestrijdingsmiddelen of kunstmest. ,,Veel gezonder, eerlijker en leuker dan de supermarkt’’, merkt een vrouw op. ,,Ik vind het elke keer weer magisch om zelf te oogsten’’, vult een man aan.

De werkwijze is niet vrij van risico’s. Het weer is een bepalende factor, waardoor het oogstseizoen in lengte kan variëren. En slakken, rupsen, vlooien, luizen en kevers kunnen ook ongevraagd een aandeel opeisen.

Verschil met de supermarkt is wel dat de deelnemers aan de zelfoogsttuin ook de ‘kromme groenten’ oogsten. Zo’n 10 procent van de geteelde groente en fruit belandt niet op ons bord, omdat er simpelweg teveel van is of omdat deze niet aan bepaalde schoonheidseisen voldoen. Te groot, te klein, te dik of te dun.

Groene paprika’s met oranje vlammen, appels met te weinig rode blos of groenten met een minder glad velletje. ,,Bij ons wordt het gewoon geoogst’’, zegt tuinder Willekens. ,,En mocht er ergens tóch te veel van zijn, dan gaat dat naar onze koeien. Die vinden het ook heel lekker.’’