Het heeft geregend in Groenland. Wij Nederlanders draaien er in een kletsnat 2021 onze hand niet voor om, maar in Groenland is het uniek. Sinds het begin van de metingen in 1950 is het namelijk nog nooit voorgekomen. De regen zorgt ervoor dat sneeuw smelt. En dat is zorgelijk. "De opwarming van de aarde gaat er alleen maar sneller door."

Oké, het is natuurlijk niet zo dat alle winterse taferelen allemaal verdwenen zijn. Maar Groenland ondervindt grote gevolgen van klimaatverandering en begint zijn naam langzamerhand eer aan te doen.

Zoals gezegd: het regende. In het weekend van 14 en 15 augustus. Zelfs bij het weerstation, dat midden op de Groenlandse ijskap ligt, op meer dan 3 kilometer hoogte. Het was de eerste keer sinds de start van de metingen in 1950.

Halve graad boven 0
"Het is vrij warm geweest in Groenland", zegt meteoroloog Maurice Middendorp van Buienradar. "Cruciaal voor regen, want daar heb je temperaturen van boven 0 voor nodig." Dat gebeurde ook. In de ochtend van de 14 augustus werd het een halve graad boven 0. Uiteindelijk vroor het negen uur achter elkaar niet.

Ook dat is uitzonderlijk. Alleen in 1995, 2012 en 2019 kwam de temperatuur in het noorden van Groenland ook boven de 0 graden uit. In de loop van het bewuste weekend daalde de temperatuur wel weer. Maar de schade was intussen al aangebracht. Er zou 7,3 gigaton (7.300.000.000.000 kilogram) ijs verloren zijn gegaan. In andere woorden: het verlies aan ijs was zeven keer zo groot als op een normale dag.

Snel stromende rivieren
Een Nederlandse Groenlandspecialist heeft op Twitter filmpjes gepost van de gevolgen van de hogere temperaturen en de regen. Op eentje is te zien is dat veel smeltwater door de rivieren stroomt. Op een andere video zijn hele blauwe stukken land te zien. Geen ijs, maar water.

Juist die regen is zeer schadelijk. "Nog schadelijker dan de temperaturen boven 0", zegt Middendorp. "Regenwater sijpelt namelijk overal tussendoor. Kijk ook maar naar Nederland. Als hier sneeuw ligt, is het sneller weg bij regen dan bij temperaturen boven het vriespunt."

Zorgelijke situatie
Daarbij is het niet alleen extra schadelijk, maar ook zorgelijk. "Regen is warmer dan sneeuw of ijs. Dat zorgt ervoor dat ijs sneller smelt. De sneeuw die in Groenland op het land ligt, smelt dan ook en komt in onze oceanen terecht. Dan stijgt de zeespiegel."

Middendorp denkt dat de regen in Groenland ook komt door klimaatverandering. "De opwarming van de Noordpool gaat nog veel sneller dan de opwarming in Europa. Hier gaat het om 2 graden in enkele eeuwen. In het Noordpoolgebied 5 of 6 graden. Hoe warmer de temperaturen, hoe makkelijker het kan gaan regenen. Het zou me niets verbazen als het volgende zomer weer gebeurt."