Zijn jonge mannen in Nederland zo aartsconservatief dat het gros niet onder een vrouwelijke baas wil werken? PR-bureau Mediatic verspreidde een persbericht met een kop waarin dat beweerd werd. Maar het is onzin: het onderzoek waar het persbericht over gaat, toont dat helemaal niet aan.

Bewering

Bijna driekwart van de jonge mannen wil geen vrouw als baas.

oordeel: onwaar

Bron van de bewering

Op 2 juli verspreidde PR-bureau Mediatic een persbericht met deze foutieve kop: 73 procent jonge mannen wil geen vrouw als baas. Deze kop verschijnt in dezelfde of vergelijkbare bewoording op de sites van AD, LINDAnieuws en Hart van Nederland.

Het nieuws komt uit een onderzoek dat is uitgevoerd door onderzoeksbureau Kien, in opdracht van payroll-bedrijf Pay for People. PR-bureau Mediatic verzorgde de publiciteit over het onderzoek.

Waarom klopt dit niet?

De eerste zin van het persbericht herhaalt het nieuws uit de kop nog eens: “73 procent van de mannen onder de dertig jaar heeft liever geen vrouwelijke baas.” De zin daarna luidt: “Bij mannen van alle leeftijdsgroepen geeft gemiddeld 60 procent aan liever voor een man te werken.”

Ho, stop! ‘Werkt liever voor een man’ is heel wat anders dan ‘wil geen vrouw als baas’. Als een kind zegt liever een aardbeienijsje te eten dan een vanille-ijsje, wil dat niet zeggen dat het geen vanille-ijs lust. Dus: wat is er nu precies gevraagd aan de respondenten in het onderzoek?

Om dat te weten te komen willen we het onderzoeksrapport bekijken en daarom nemen we contact op met het onderzoeksbureau. Maar Kien verwijst ons door het PR-bureau Mediatic. Daar krijgen we nul op het request. Het bureau zegt het rapport niet te mogen geven van de opdrachtgever van het onderzoek, payroll-bedrijf Pay for People. En ook daar vangen we bot.

Uiteindelijk krijgen we het rapport toch in handen. Althans, een deel ervan. AD mailt een aantal pagina’s met resultaten uit het rapport. Hieruit kunnen we opmaken dat de bewering dat jonge mannen niet voor een vrouw als baas willen werken, niet klopt. Om twee redenen.

1. Geen vraag over vrouw als baas

Allereerst is er helemaal geen vraag gesteld of respondenten een vrouw als baas willen. Er is ook niet gevraagd of ze liever geen vrouwelijke baas hebben. De vraag aan respondenten was of ze liever voor een man of een vrouw werken. Maar wie als antwoord geeft ‘een man’, zegt daarmee niet dat hij of zij níet voor een vrouw wil werken, zoals Mediatic in het persbericht beweert.

2. Gedwongen antwoorden

Er is nog iets mis. De respondenten zijn namelijk gedwongen om een keuze te maken. Ze móesten kiezen om ofwel liever voor een man te werken, ofwel voor een vrouw. Ze mochten niet antwoorden dat het ze niks uitmaakt. Sterker nog, bij de vraag werd de instructie gegeven dat mensen een keuze moesten maken, hoewel “de keuzes niet altijd realistisch zijn”.

Door mensen tot een keuze te dwingen krijg je helemaal geen realistisch beeld van wat mensen vinden. Dit wordt bevestigd door Jelke Bethlehem, emeritus hoogleraar peilingonderzoek: “Het weglaten van de neutrale keuze ‘maakt me niet uit’ wordt door de meeste deskundigen als zeer slecht gezien. Je dwingt zo de respondenten tot een keuze voor een opinie die ze niet hebben.”

Reacties betrokkenen

Onderzoeksbureau Kien, dat het onderzoek heeft uitgevoerd, laat weten dat hun klanten de mogelijkheid hebben om persberichten kosteloos te laten controleren op eventuele onjuistheden. Maar dat is in dit geval niet gebeurd: “Wij hebben pas via de media het bericht onder ogen gekregen.”

Verder laat Kien weten “dat de kop een hele vrije interpretatie van de resultaten is.” Het bureau is het eens met de bovenstaande kritiek. “Hadden wij het persbericht ter controle gehad, dan zouden dat zeker aspecten zijn waarop wij onze klant hadden gewezen.”

PR-bureau Mediatic en opdrachtgever Pay for People wilden niet reageren op de kritiek in deze factcheck.

AD heeft vanwege onze kritiek het bericht op AD.nl aangepast en belooft nog kritischer te zullen kijken naar onderzoeken die de redactie aangeboden krijgt. Ook Hart van Nederland heeft het bericht gecorrigeerd. Van LINDAnieuws hebben we nog geen reactie ontvangen.