Heb je een leuke column gelezen of gezien, plaats hem hier!

Ik trap gelijk af.

=============
Straks!
Straks in deze tekst: wat betekent het woord nu precies? En verder: hoeveel straks kan een mens verdragen? Maar nu eerst: de opmars van straks in nieuwsprogramma's op TV.

EenVandaag, Nieuwsuur, Editie NL, Pownews, De Wereld Draait Door, Pauw & Witteman, noem ze maar op. Ze zijn allemaal voortdurend bezig met straks.

'Straks in Nieuwsuur: Wat bracht Erben Wennemars tot zijn wanhoopsdaad? En verder: Neuspeuteren slechter voor de gezondheid dan gedacht. Maar nu eerst naar Toine van Peperstraten: Toine, wat hebben jullie straks in het Sportjournaal?'

En dan gaat Toine vertellen wat ze straks in het Sportjournaal hebben. En als hij daarmee klaar is, zegt hij: 'Tot straks', waarna hij het woord teruggeeft aan de presentator, die dan zegt: 'Dat dus straks, maar nu eerst de hoogtepunten van het nieuws met Astrid Kersseboom.' En dan begint Astrid te vertellen wat we straks aan hoogtepunten kunnen verwachten, waarna ze zegt: 'Maar nu eerst...' En dan komt het eerste hoogtepunt, dat in feite natuurlijk altijd een dieptepunt is, want zo is dat met hoogtepunten die meteen al komen en niet pas straks.

Vaak ook wordt vóór de reclame aangekondigd wat er straks ná de reclame gaat komen. Bij Editie NL brengen ze het woord straks zelfs steevast groot in beeld, in goudkleurige letters nog wel: 'Straks, RTL Boulevard.' En bij Pauw & Witteman wordt aan het begin van het programma tegen zowat elke gast gezegd: 'We praten straks met je verder.' Als je erop gaat letten, zijn al die nieuwsprogramma's meer met straks bezig dan met nu, wat toch raar is voor nieuwsprogramma's.

Rowwen Hèze trouwens, u kent die groep wel, heeft een lied dat eindigt met drie zinnen waarin 'straks' voorkomt:
Straks dan giet 't loos,
Straks dan is't fiest,
Van al dat denken aan straks geniet ik nog 't miest...

De eerste zin betekent dat het straks pijpenstelen gaat regenen. Dat komt door de klimaatopwarming. Dat levert enorme buien op. En kinderen met hun nog weke schedel krijgen de pijpestelen dan op hun kop en de scherpste pijpenstelen blijven in sommige kinderhoofdjes steken. En dan is het allerminst 'fiest' of 'feest', zoals Rowwen Hèze in de tweede zin gemakshalve denkt.
Over de derde zin (Van al dat denken aan straks geniet ik nog 't miest...) gaan we het straks hebben, want nu eerst: wat zeggen de woordenboeken over 'straks'?

Nou, heel duidelijk zijn ze daar niet over.
In de dikke Van Dale staat bijvoorbeeld bij 'straks' de volgende voorbeeldzin: 'Ik kom straks.' Als je dat tijdens een vrijpartij zegt, gaat de ander beslist denken: Jezusmina, hoe lang gaat dit hier wel niet duren?

Maar in het woordenboek staat er ook bij dat 'straks' in dit geval de betekenis 'spoedig' heeft. Dus als je zegt: 'Ik kom straks', bedoel je: 'Ik kom zo', wat natuurlijk weer veel te snel is.

Extra lastig aan straks is dat 'straks' niet persé 'later' hoeft te betekenen, maar ook 'vroeger' kan zijn. Ik kan zeggen: 'Waar was je nou straks, we hadden toch om elf uur afgesproken?' Dan is 'straks' verleden tijd. Dat bedoelt Rowwen Hèze misschien ook met de zin: 'Van al dat denken aan straks geniet ik nog 't miest?' Dat zou gemijmer over vroeger kunnen zijn. Dat zie je wel meer bij oudere mannen.

En dan moet je ook nog bedenken dat 'straks' afgeleid is van 'strak'. 'Straks' is in feite 'strak' met een 's' erachter. Dus als je zegt: 'Ik zie haar straks nog wel', zeg je in feite: 'Ik zie haar strak nog wel.' Maar dat is maar helemaal de vraag, want als straks heel lang duurt, kan het best zijn dat de vrouw in kwestie lang niet meer zo strak is als op het moment dat je haar zag en verrukt dacht: wat is ze strak!

Kortom, als ik al die nieuwsrubrieken op TV een advies mag geven, dan zou ik zeggen: hou op met te zeggen wat er straks gaat komen. We zien wel wat er straks komt, als er tenminste nog een straks komt, want als er iets onvoorspelbaar is, dan is het straks wel.

Bron: Wim Daniëls, Komkomma.