De ggz-instelling ADHDcentraal is lucratief en succesvol, maar oud-werknemers en cliënten hebben flinke kritiek op de snelheid waarmee diagnoses worden gesteld en de wijze van declareren.

Bij ADHDcentraal, een ggz-instelling uitsluitend gericht op ADHD-diagnostiek en behandeling bij volwassenen, loopt bijna niemand zonder diagnose naar buiten, zeggen oud-werknemers. Zij beschuldigen het bedrijf van overdiagnostisering, blijkt uit onderzoek van Investico samen met Trouw, radioprogramma Argos en weekblad De Groene Amsterdammer.

Psychologen die twijfelden aan de ADHD-diagnose, zeggen dat hun oordeel aan de kant werd geschoven door de psychiater die de diagnose stelde. Uniek aan de instelling is dat zij de diagnose in één dag stellen. Door de strakke tijdsplanning is er weinig tijd voor twijfel of uitgebreid onderzoek, vertellen oud-werknemers van wie sommigen uit onvrede zijn vertrokken.

Bij 85 procent van de cliënten die de instelling test, is volgens de instelling sprake van ADHD, blijkt uit gegevens van het bedrijf zelf. “Er werd zoveel mogelijk ADHD vastgesteld, tenzij het echt, echt, écht heel duidelijk iets anders was”, aldus een oud-werknemer. Een andere oud-medewerker: “Er werd niet echt overlegd of je je erin kon vinden dat anders werd beslist. Het was meer een mededeling.”

Voor het onderzoek sprak Investico met zeven oud-werknemers en acht cliënten, van wie een deel ontevreden is over de werkwijze van ADHDcentraal. Ook kreeg het onderzoeksplatform toegang tot diverse documenten, zoals facturen en een intern protocol over minutenregistratie. Deze bronnen schetsen een beeld van een instelling die gericht is op winstmaximalisatie en haar werkwijze daarop heeft aangepast.

De directie van ADHDcentraal wijst de beschuldigingen van de hand en herkent de klachten niet. Alle diagnoses komen volgens de instelling ‘uiterst zorgvuldig’ tot stand en de tevredenheid van cliënten is volgens het bedrijf groot. ‘Wanneer wij structureel zouden overdiagnosticeren, zouden patiënten en verwijzers met recht ontevreden zijn, maar ook van hen hebben we nimmer dit verwijt gekregen.’

Met acht vestigingen in diverse steden is ADHDcentraal in krap zes jaar tijd uitgegroeid tot een van de grootste instellingen op het gebied van ADHD bij volwassenen. Van de twintigduizend nieuwe behandelingen die in 2019 werden gestart, vonden zesduizend bij ADHDcentraal plaats. Met een winstmarge van 10 procent behoort de instelling tot de veelverdieners in een sector waar gemiddeld een winstpercentage van 2 of 3 procent wordt gehaald.

Instellingen krijgen behandelingen in pakketten vergoed van verzekeraars. Zo loopt er een pakket tot 800 minuten, en de daaropvolgende tot 1799 minuten. Uit facturen die Investico inzag, verklaringen van oud-medewerkers en het interne protocol, blijkt dat het bedrijf structureel nét boven de ondergrens van deze behandelpakketten uitkomt.

Volgens ADHDcentraal hebben zorgverzekeraars ingestemd met de declaratiemethode van het bedrijf. Verzekeraars laten desgevraagd weten dat dit niet zo is. Toezichthouder de Nederlandse Zorgautoriteit zegt dat het systematisch net boven de minutengrens declareren een bekend patroon is in de ggz. ‘Vanzelfsprekend is het de bedoeling dat patiënten passende zorg krijgen. Strategisch declaratiegedrag om er financieel zoveel mogelijk aan te verdienen past daar niet bij.’

Volgens Floortje Scheepers, hoogleraar innovatie in de ggz, is het geen goede ontwikkeling dat ggz-instellingen zich op deze wijze specialiseren, omdat dit niet past bij de complexiteit van psychische problemen. Het leidt juist tot tunnelvisie. “Maar ADHDcentraal voldoet aan een behoefte: mensen vinden het fijn om een pasklare oplossing te krijgen.”