Een militair zakboekje in de oorspronkelijke ijzeren koker en afkomstig van vermoedelijke Waterloo-veteraan uit Jurjen Jans Melchior (1793-1875) uit Sappemeer, is aan het Historisch Archief Midden-Groningen geschonken.

Jurjen Jans Melchior, eigenaar van het zakboekje, wordt in 1793, als onecht kind van Anna Koning en een onbekende vader (vermoedelijk een Jan) in de Molenstraat in Groningen geboren. Hij wordt gedoopt in de Martinikerk in Groningen.

Op 20 mei 1815 wordt Melchior ingeloot bij de Nationale Militie, het vierde bataljon. Hij woont dan in Sappemeer. Dit bataljon vecht in juni 1815 in de Slag bij Waterloo.

,,Het is dus aannemelijk dat Jurjen’’, zegt Taede Smedes van het Historisch Archief, ,,waarschijnlijk nauwelijks geoefend, bij Waterloo onder leiding van de Prins van Oranje tegen de Franse troepen van Napoleon als fuselier (geweerschutter, red.) heeft gevochten.’’

Het bijzondere document is 65 jaar door de heer R. ten Cate uit Hoogezand bewaard. Ten Cate had een kapperszaak aan de Noorderstraat te Sappemeer en ontdekte dit zeldzame document in 1954 bij het opruimen van de zolder van zijn overleden grootvader van moederskant. Uniek is dat ook de oorspronkelijke ijzeren koker bewaard is gebleven.

Het zakboekje leert dat Melchior tot in 1820 in militaire dienst blijft. In dat jaar trouwt hij met Albertje Poppes Mulder, met wie hij in 1818 al een dochter (Anna) kreeg. De aangifte van de geboorte doet hij blijkens de geboorteakte zelf in Sappemeer.

Smedes: ,,Bijzonder is dat hij niet als militair, maar als dagloner aangifte doet. In het zakboekje staat dat hij op het moment van aangifte verlof heeft. Met zijn vrouw krijgt hij nog vier kinderen, waarvan er twee overlijden. Nadat Albertje in 1831 overlijdt, hertrouwt hij in 1833 met de 26 jarige Aaltje Huttinga. Hijzelf is dan 39 jaar oud. Zij krijgen samen nog vijf kinderen, waarvan er ook twee op jonge leeftijd overlijden.

Uit akten van de burgerlijke stand blijkt dat hij uiteenlopende beroepen heeft. Naast dagloner staat Jurjen Jans Melchior ook als schipper en winkelier genoteerd. Uiteindelijk is deze vermoedelijke Waterloo-veteraan in 1875 op 80-jarige leeftijd overleden.
Foto