Deelnemers aan een hardloopwedstrijd in het Drents-Friese Wold zijn hier op wilde zwijnen gestuit. Officieel komen de dieren in Nederland alleen op de Veluwe en in Limburg voor.

Zaterdag 2 juni werd in dit bosgebied de ‘Hoeve aan den Wegloop’ gehouden, met start en finish op de gelijknamige camping in Oude Willem. Er zijn jaarlijks vijf van deze hardloopwedstrijden, dit was de eerste van het seizoen. In een verslag op internet is sprake van everzwijnen op het parcours.

Secretaris Jan Kooistra (71) van de organiserende sportvereniging Friesland was een van de ‘voorfietsers’, die het uitgestippelde parcours ‘s ochtends een laatste keer verkenden.

,,Ik reed op het fietspad tussen Oude Willem en Hoogersmilde en kon opeens niet verder. Midden op het pad stond een wild zwijn. Het dier was niet bereid om voor mij opzij te gaan”, vertelt hij. Met de fiets aan de hand liep Kooistra in een boog om het zwijn heen.

Sportvereniging Friesland organiseert al zo’n twintig jaar hardloopwedstrijden in het Drents-Friese Wold. ,,Maar dit heb ik nog nooit meegemaakt.” Kilometers verderop, in de richting van Hoogersmilde, stuitte Kooistra zowaar op een tweede everzwijn.

,,Dat wilde ook niet opzij gaan. Die beesten zijn zo lui als wat. Ik was onderweg andere fietsers gepasseerd, die me hadden gewaarschuwd voor de zwijnen. Ik dacht eerst: ja, het zal wel. Na de finish hoorde ik ook lopers over de dieren praten. Het ging als een lopend vuurtje rond. Er waren zelfs deelnemers die vertelden dat de wilde zwijnen een stukje met hen mee hadden gerend.”

Natuurmonumenten is een van de grootgrondbezitters in dit 61 km˛ metende nationale park. Woordvoerder Alje Zandt ‘weet niets van wilde zwijnen’ in het gebied. ,,Ik vind het ook een onlogisch verhaal. Deze dieren zijn namelijk heel schuw.”

Corné Joziasse is boswachter van Staatsbosbeheer in het Drents-Friese Wold. Hij noemt het verhaal over de zwijnen ‘vrij bijzonder’. Zelf beweert hij nog nooit everzwijnen te hebben gezien in het natuurgebied. ,,Het mag ook niet hč, van de provincie.”
Uit Duitsland afkomstige ‘kolonisten’

Hoe komen de wilde zwijnen in het Drents-Friese Wold? NRC Handelsblad wijdde in 2012 een reportage aan de opkomst van everzwijnen buiten hun officiële verblijfgebieden, de Veluwe en nationaal park De Meinweg in Limburg. Conclusie: vanuit België trekken de dieren Brabant in, terwijl Duitse zwijnen Drenthe, Twente en het oosten van Limburg koloniseren.

Net als de, ook vanuit het oosten oprukkende, wolf is het everzwijn dus nieuw territorium aan het verkennen, zij het iets minder in het oog lopend dan het roofdier.

In de NRC komt onder anderen Evert Thomas aan het woord, een collega van Joziasse bij Staatsbosbeheer. Thomas is boswachter in het Hart van Drenthe, onderdeel van nationaal park Drentsche Aa. Hij komt hier nog steeds met enige regelmaat sporen van everzwijnen tegen.

,,Ze zitten graag in kuilen. Vanochtend nog zag ik sporen in zo’n kuil, compleet met plukken haar.” Ook al ‘horen ze eigenlijk niet’ in Drenthe, de provincie gedoogt de dieren, aldus Thomas: ,,Tenzij ze veel schade aan gewassen aanrichten. Dan laat de provincie ze, zonder daar ruchtbaarheid aan te geven, afschieten.”

Zelf zou hij maar wat graag everzwijnen zien in het Hart van Drenthe. ,,Ze horen erbij in een compleet ecosysteem.” Hoeveel uit Duitsland afkomstige wilde zwijnen zouden er op dit moment in de Drentse bossen kunnen leven? Hooguit 25, schat Thomas.