De 70-jarige Frans Hollander ging vorig jaar met 'donorpensioen'. Nu bloedbank Sanquin de maximumleeftijd heeft opgeschroefd, heeft de superdonor zich alweer aangemeld. Voor de 514ste tapsessie in zijn leven.

Een naald in zijn arm, Frans Hollander uit het Limburgse Rijckholt maalt er niet om. ,,Als het moet, stop ik hem er zelf in.'' Deze man heeft al 333 liter bloed afgestaan, omgerekend 2,5 badkuip.

En dat hadden wel drie badkuipen kunnen worden, als Hollander vorig jaar mei niet had moeten stoppen. Zijn 70ste verjaardag brak aan en dat was volgens de regels van Sanquin te oud. ,,Oud? Ik heb er net nog 110 kilometer op mijn racefiets opzitten. Dat zegt genoeg'', zegt Hollander, bij wie alleen zijn grijze haardos zijn leeftijd verklapt.
Medische keuringen

Sanquin past vandaag de leeftijdsgrens aan. Bloed geven kan voortaan tot een dag voor je 80ste verjaardag, mits de donor door de medische keuringen komt. Hollander heeft direct een afspraak gemaakt. ,,Morgen ga ik weer hoor, voor de 514de keer.'' Bloed geven kan maar een paar keer per jaar, maar de superdonor – zoals ze hem bij Sanquin noemen – geeft om de week ook plasma.

De Limburger is al bloeddonor sinds hij in militaire dienst ging, eind jaren 60. ,,Toen kreeg je nog een cognacje of een biertje na afloop. Dat is helaas afgeschaft'', vertelt Hollander lachend. Niet dat hij echt een oppepper nodig heeft. ,,Ik ben jaren hardlopend naar de bloedbank gegaan en hardlopend weer naar huis. Ik heb nooit ergens last van.''

Sterker nog, het is dat zijn knie het niet meer toelaat, anders was hij weer op een drafje naar Sanquin in Maastricht gerend. ,,Ik voel me er zo prettig bij dat ik mensen kan helpen. Ik ben godzijdank gezegend met een goede gezondheid.'' Vroeger werd hij nog wel eens gebeld op zijn werk of hij zo snel mogelijk kon komen. ,,De bloedbank was maar vijf minuten van mijn werk op het provinciehuis vandaan. Dan ging ik snel heen en weer. Tegenwoordig is er voldoende voorraad, ook van mijn bloedgroep AB positief, die minder vaak voorkomt.''

Sanquin heeft inmiddels 2.200 mensen een oproep gestuurd, die afgelopen jaar moesten stoppen vanwege hun leeftijd. De leeftijdslimiet was aanvankelijk bedoeld om oudere donoren in bescherming te nemen. Zij worden sneller duizelig en herstellen langzamer. Maar het aantal fitte ouderen neemt toe, merkte Sanquin. ,,Regelmatig kregen we de vraag van donors waarom ze niet langer door mochten gaan'', vertelt een woordvoerder.

De bloedbank deed hierop literatuuronderzoek en keek naar de ervaring van buitenlandse bloedbanken die een hogere maximale leeftijd hanteren. In de Verenigde Staten en Groot-Brittannië is de maximumleeftijd zelfs losgelaten. In Duitsland ligt de grens – afhankelijk van de deelstaat – op 72 tot 75 jaar. ,,Ook na toetsing door onze eigen medische commissie bleek het veilig en verantwoord om de limiet te verhogen.''

Voor nieuwe donors geldt in Nederland voorlopig nog een leeftijdslimiet van 65 jaar. ,,Bij een nieuwe donor is het afwachten of hij het fysiek aankan. Omwille van de gezondheid hebben we de grens dan ook getrokken bij 65 jaar. Maar als je al jaren een stabiele donor bent, zoals meneer Hollander, ligt de leeftijdsgrens hoger. Deze donoren kunnen gemakkelijker doorgaan'', legt de woordvoerder uit.

Volgens de laatste cijfers heeft Sanquin nu 343.000 donoren. Elk jaar valt ongeveer 10 procent af door ziekte, ouderdom of andere redenen. De organisatie is nog specifiek op zoek naar mannen en donors met een niet-westerse achtergrond die bloed willen geven, om zodoende de voorraad uit te breiden met meer bloedgroeptypes, zogenaamde 'kleine' bloedgroepen. Bij herhaalde bloedtransfusies met een andere variant van deze bloedgroepen stijgt namelijk de kans dat het lichaam antistoffen aanmaakt.

De bloedbank kan in elk geval weer rekenen op Frans Hollander, die sinds de afschaffing van het cognacje er een nieuw ritueel op na houdt. ,,Tijdens het bloed geven neem ik standaard een warm kopje chocomelk én een stroopwafel.''
Foto